Spice First Logo
Ayurveda

Mijn Ayurveda: 'Ik voel me minder zwaar door specerijen, het is zó'n verschil!'

Interview, Ayurveda

Señorita Yeleni (28 - en ja, ze is half Spaans) is bijna afgestudeerd aan de Academy of Ayurvedic Studies in Amsterdam. Ze wil zich hierna het liefst verdiepen in pre-conception en post-natal care voor vrouwen.

Routines & Remedies

Wat betekent Ayurveda voor jou?
'Ik merk steeds meer dat Ayurveda me helpt om plezier en vreugde te vinden in mijn dagelijkse leven. Het vinden van balans maar daarbij het plezier en de juiciness niet vergeten. In het begin voelde het allemaal veel stricter en stroever en nu ervaar ik juist steeds meer plezier, en uiteindelijk hoe Ayurvedischer het ook is. De laatste tijd zet ik in de ochtend eerst een lekker muziekje op om te dansen en de lichaamsweefsels en mijn 'Kapha stagnatie' lekker los te schudden. Het helpt ook mijn rigide Pitta mindset even aan de kant te zetten want die vertelt me juist 'je moet nu nasya, douchen, abhyanga en dan dan dan...' - Maar ik wil het eerst even laten flowen. Ik merk dat het allemaal steeds meer in een flow gaat en dat voelt natuurlijker. Ayurveda zit in mijn lichaam en daardoor kan ik het vanuit intuitie volgen en beoefenen in plaats hoe het hoort volgens het boekje.'

Hoe en wanneer heb je het ontdekt? En hoe lang ‘beoefen’ je het nu? 
'Toen ik achttien was vroeg ik mijn yogaleraar naar een goede yoga teachter training in Granada, want ik wilde daar een jaartje heen. Vervolgens kwam ze aanzetten met een 'hele leuke Ayurvedische massageopleiding'. Ik had geen idee wat Ayurveda was en had me ook helemaal niet ingelezen, maar vertrouwde blind op haar woord. Het bleek dus een jaaropleiding te zijn waarbij we vier keer per week les hadden, twee keer per week massage en ook voeding en levensstijl. Eenmaal weer terug in Nederland ben ik natuurvoeding gaan studeren waar Ayurveda weer aan bod kwam. Toen heb ik gegoogled op 'Ayurveda in Amsterdam' waarbij Delight Academy kwam bovendrijven. Het proces is heel langzaam verlopen maar dat is alleen maar beter, want dan kan je er op je eigen tempo een levensstijl van maken en voelt het niet zo hard en strict. Er is zoveel veranderd sinds het begin tot nu. Ik zat eerst echt in een mega Kapha disbalans en ging me daardoor blindstaren op wat er allemaal verboden was voor Kapha en dat was heel overwhelming. Ik plaatste mezelf in dat hokje en identificeerde me compleet met die Kapha, terwijl ik was zoveel meer dan dat. Nu, tien jaar verder, voelt het allemaal veel natuurlijker en kan het beter relativeren en plaatsen.'

Snappen de mensen om je heen Ayurveda of wat je (ermee) doet?
'Ja, ik ben heel gelukkig in mijn kleine bubbel en als ik er dan uitkom denk ik 'oja' (lacht). Mijn tante en huisgenoot doen ook veel met Ayurveda en ik werk bij De Nieuwe Yoga School waar mensen ook heel holistisch leven. Maar mijn opa en oma in Zeeland denken nog steeds 'wat is zij in godsnaam aan het studeren en doen?!' Maar van hen kan ik het wel hebben. En vaak kan ik ook wel een manier vinden om Ayurveda aan anderen uit te leggen, vaak op een meer wetenschappelijke manier. Zo moest ik laatst aan de vriend van mijn huisgenoot uitleggen waarom je beter niet zoveel water kan drinken tijdens het eten. Dan weet ik het wel op een Westerse en wetenschappelijke manier te brengen in plaats te beginnen over Agni. En mijn partners zijn tot nu toe heel open ervoor gehad ik heb ze aan de neti en nasya gekregen, ze doen gewoon mee. Ze voelen ook wel hoeveel voordelen het heeft. Of ik heb veel geluk gehad met mijn partners (lacht). Ik vind het wel moeilijk als ze te lang slapen, want ik ben inmiddels een echt ochtendmens en als zij langer blijven liggen dan pas ik mezelf toch aan. Of dat zij heel laat naar ben gaan terwijl ik echt zo'n oma ben die gewend is om heel vroeg naar bed te gaan.'

Hoe doe je dat in Spanje waar ze laat eten en dól zijn op tomaten en aubergines? 
'Ik probeer een balans te vinden tussen wat goed voelt voor mij en hoe ze daar leven. Dan besluit ik om wel mee te eten met de grote warme maaltijd als middageten, maar het late avondeten te skippen. Als we uiteten gaan, dan eet ik zelf van tevoren alvast een kleine maaltijd en hou het in de late avond bij een klein snack en een kop thee. Om 9 uur 's avonds nog een hele maaltijd verorberen, voelt voor mij echt niet lekker. Zeker als ik daar een paar weken ben en gezien het reguliere Spaanse dieet van veel gefrituurd, kaas, vlees en vis. Dan blijft het bij een beetje sardinas en gebakken vis. Voor die paar keer per jaar dat ik er ben, voelt dat oké voor mij.'

Hoe ziet jouw ochtendroutine eruit?
'Ik werk in een yoga studio en moet vaak om 7 uur 's ochtends al op mijn werk zijn, dus dat maakt de ochtendroutine wel een challenge, zeker met abhyanga. Dan zou ik om 5 uur moeten opstaan om het allemaal te kunnen doen. In de zomer zou dat nog wel lukken maar in de winter niet. Dus hoe het er meestal uitziet: lekker dansen, tandenpoetsen, tong schrapen, oil pulling (mondspoeling) en neti pot (neusspoeling). In de lente voeg ik daar vaak nog gorgelen met gember, zout en limoen aan toe, om al het overtollige slijm (Kapha) eruit te krijgen. Op mijn vrije dagen doe ik wel abhyanga maar alleen mijn buik, heupen, benen en knieën, dus het 'Vata gedeelte' van het lichaam. Niet de bovenkant van mijn lichaam want daar 'huist' Kapha en met olie voelt dat echt te zwaar, dus kies ik daarbij vaak voor droogborstelen. Het kan ook een groot verschil zijn: mijn benen zijn vaak heel droog (Vata) en mijn borst heel vettig (Kapha). Maar abhyanga vind ik wel heel belangrijk, want het verzacht de krampen tijdens mijn menstruatie. Ik merk dat hoe meer ik mijn buik en heupen met olie masseer, hoe minder menstruele pijn ik ervaar in die maand. Het is een beetje mijn zwakke punt waar de stress naartoe vliegt, dus als ik het smooth and juicy hou dan gaat het goed. Naast al deze rituelen drink ik vaak warm water met citroen en gember en neem elke dag triphala. Deze laatste helpt me om goed naar de WC te blijven gaan en zorgt voor minder zwaarte in mijn lichaam en hoofd. In de zomer drink ik ook vaak een beetje aloe vera juice gemixt met warm water en een snuf kurkuma om mijn Pitta te balanceren. Na al deze stappen, ga ik ontbijten: in de winter vaak spicy porridge met lekker veel specerijen zoals gember, kaneel, kardemom, kurkuma en peper. De specerijen zijn echt key, zeker voor een Kapha, want die maken het lichter en beter verteerbaar. Op warme zomerdagen ontbijt ik meestal niks, soms een beetje vers fruit.'

Waar heeft het je mee geholpen? Iets groots?
'Ja, 100 procent. Ik was vroeger heel astmatisch, had elke maand last van hevige bronchitis en zat regelmatig in het ziekenhuis voor een zuurstofmasker. Alleen al door mijn dieet aan te passen zijn mijn allergieën in twee maanden verdwenen. Door het cleansen van het lichaam en die overtollige Kapha eruit te werken, heeft enorm geholpen. Ayurveda was ook hetgeen dat me heeft geholpen om uit mijn depressieve mood en mentale en fysieke zwaarte te komen. Het geeft je de juiste handvatten om je lichter te voelen en vanuit daar dingen te verwerken en balanceren, want wanneer je dat probeert vanuit die mentale zwarte of dat gat waar je inzit, dat is als een olifant die niet overeind kan komen. Ik kon in die fase soms wel zestien uur per dag slapen, vind je het gek dat je dan depressief bent en blijft. Maar Ayurveda leert je om zowel fysiek als mentaal lichtheid te brengen, want ze beïnvloeden elkaar. Alleen al door anders te eten voelde mijn geest ook lichter.'

Wat is de allerbelangrijkste of grootste verandering geweest als het aankomt op je welzijn?
'Vroeger kon ik écht niet opstaan, dan kwam ik om 11 of 12 uur mijn bed uit en moest dan vervolgens nog 2 uur bijkomen op de bank, waar ik mijn cornflakes met koude melk at, om er nog een extra schepje Kapha-zwaarte op te gooien. Ik had veel last van emo-eten en mentale zwaarte, en met die staat van zijn had ik me zó erg geïdentificeerd en mezelf bestempeld als 'ik ben nou eenmaal heel Kapha, dit is nou eenmaal mijn natuur'. Dat programma draaide constant in mijn eigen hoofd. Maar inmiddels voel ik dat er echt wel een vuurtje in mijn brandt en ben ik juist heel erg een ochtendmens, waar ik zelf soms ook nog van sta te kijken, dat ik denk 'ben ik dit?!' Ik kan nu makkelijk vroeg opstaan en die lichtheid en levensenergie voelen.'

En welke guideline(s) sla je graag in de wind of vind je moeilijker om te integreren in je leven?
'Niet snacken! Ik eet drie maaltijden per dag, maar dat is best moeilijk als je buiten de deur bent en er snacks voor je neus staan. Een stukje kaas of brood vind ik zo lekker, maar als ik daar voor val dan voel ik dat meteen in mijn systeem. Het loont écht om me aan drie maaltijden te houden en ervoor te waken dat er genoeg ruimte en tijd is voor de spijsvertering. Als ik thuis ben, heb ik er minder last van of neem een lepeltje honing om die zoete craving aan de kant te zetten. Maar in de zomer is het heel moeilijk, overal is het snack attack.'

Porties
Bereidingstijd
Mijn specerijen

Wat is je favoriete Ayurvedische recept (met specerijen) of go-to ingrediënt?
'Ik ben niet iemand die veel recepten volgt. Met de vele groenten en specerijen die ik altijd in huis heb, maak ik zo een lekkere maaltijd. Het gaat heel saai klinken, maar mungbonensoep vind ik in de winter echt heerlijk! Kitchari vind ik daarentegen vaak te papperig, dus maak ik mungbonensoep en kook er los wat basmati bij. Daarin stop ik dan heel veel specerijen zoals mosterdzaad, koriander, venkel, komijn, asafoetida, gember en soms een beetje cayenne en dat maak ik af met citroen en korianderblad. Warme havermout in de ochtend is ook een favoriet, het is bijna als een toetje voor me. Lekker met pruimen, zaadjes, specerijen en geroosterde tahin en honing on top. Ik hou het Kapha-proof door kleine porties te eten, zeg zo'n drie eetlepels havermout. En wederom door het lekker spicy te maken met gember, kardemom, kaneel en speculaaskruiden; dit maakt het minder zwaar en beter verteerbaar, zeker in de winter (Kapha seizoen!).'

Waar koop je je specerijen?
'Mijn vaste adressen zijn Pit-Pit, de Odin of Het Blauwe huis'

Wat heeft Ayurveda je geleerd over specerijen?
'Peper vond ik vroeger al pittig, dus ik at nauwelijks specerijen. Pas toen ik over Ayurveda leerde en in mijn heftige Kapha periode zat, leerde ik over specerijen en waarom ze zo belangrijk zijn. Zeker voor een Kapha type, die kan ze vrijwel allemaal eten en heeft ze ook hard nodig. Zelfs specerijen in een thee: heb je geen munt of gember, gebruik dan andere specerijen zoals venkel en komijn. Ze helpen voornamelijk met de spijsvertering. Als ik een heel flauwe maaltijd met weinig tot geen specerijen eet, dan verteer ik mijn eten echt minder snel en goed. Door specerijen voel ik me minder zwaar, het is zó'n verschil! Zonder specerijen zou veel eten me veel te zwaar vallen.'

Wat is je favoriete specerij en waarom?
'Ohhh kardemom! Dat vind ik zó lekker, vooral in gebak en zoetigheden maar het is ook een handige specerij als smint. Ik heb het altijd in mijn tas zodat ik op de zaadjes kan kauwen voor frisse adem en vooral om cravings te sussen. Terwijl, vroeger vond ik het heel vies en parfumerig!'

Zijn er bepaalde supplementen, kruiden, specerijen of tincturen/tonics die je regelmatig gebruikt voor je eigen welzijn?
'Triphala! En in de winter neem ik graag regelmatig Ashwagandha, in heet water op een lege maag. Soms heb ik een periode waarin ik Manasatva neem, een kruidenmix voor de mind. Maar eten en specerijen zijn mijn belangrijkste dagelijkse remedies, dat is al meer dan voldoende. Als je redelijk in balans bent, heb je ook niet zoveel kruidenpreparaten nodig. Wel neem ik voor het eten een Agni Pizza Slice: een dun plakje gember met limoen, zout en gember. Dit doe ik best wel vaak, dat helpt om mijn eten te verteren. Ik heb altijd gember in huis. En als ik een dag heb waarop mijn spijsvertering heel traag is en stagneert, dan is een dag vasten op alleen CCF thee ook een goede remedie!'

'Vroeger vond ik kardemom heel vies en naar parfum ruiken!'

Tips & Fietsroutes

Waarom denk je dat Ayurveda zo waardevol is in het moderne leven van vandaag?
'We zijn als mens zo ver afgedwaald van onze natuur en niet meer verbonden met wat goed is en wat goed voelt. Eigenlijk weten we wel wat we nodig hebben, als we de rust daarvoor nemen en meer zouden intunen op onszelf. Ik sta steeds meer in connectie met mezelf waardoor ik keuzes steeds intuitiever kan maken. Ayurveda is een mooie manier waarop mensen, ook in deze Westerse maatschappij, weer leren voelen wat hun natuur is en wat ze goed doet qua eten en lifestyle. Het weer in verbinding komen met jezelf. Het is goed om die guidelines te hebben, maar ook om het fluide te houden. We hebben zo erg de neiging om onszelf in hokjes te stoppen, maar alles is vloeibaar in dit leven, ook wie we zijn en hoe we functioneren.'

Wat is de eerste of gemakkelijkste stap om meer Ayurvedisch te leven?
'Dat verschilt heel erg! Er zijn allemaal algemene Ayurvedische tips zoals hou je aan drie maaltijden per dag en tussendoor niet snacken. Voor een Kapha type zou ik zeggen, ga op een leuke danssles. Voor een Vata type zou ik zeggen, probeer een yin yogales. Een geweldige tip die ik zelf heb gekregen van mijn eigen leraar is: neem gewoon eens een andere fietsroute om die Kapha-stagnatie een beetje op te schudden. Dat doe ik nu regelmatig, want ik nam altijd dezelfde en vaak snelste route. Het klinkt heel stom, maar toch doet het iets met je. Kapha reageert goed op verandering en een beetje angst. Kortom: fiets een andere route! En zorg dat je iets doet waar je veel plezier uit haalt. Dat was voor mij het belangrijkst, niet zozeer het eten. Het gaat heel erg om wat er in je hoofd gebeurt, niet om dat je alleen dat Ayurveda-lijstje afwerkt.'

Is er iets in het Ayurvedische spectrum wat je graag nog zou willen doen of proberen, wat je nieuwsgierigheid prikkelt, maar nog niet gedaan hebt?
'Ik wil sowieso een panchakarma doen in India en ik ben heel geïnteresseerd in pre-conception en post-natal care en wil me daar meer in verdiepen tijdens mijn studie. Ik heb zelf geen kinderen, maar voel wel echt die moederlijke kwaliteiten. Als kind voelde ik al dat ik kinderen wilde.'

Vertel! Wat zijn jouw top 3 Ayurvedische tips die voor jou goed werken of hebben gewerkt?
'Mag het ook één tip zijn? Namelijk het plezier in het leven te vinden. Waar krijg je energie van? Wat doet je goed? Wat maakt je gelukkig? Dat kan iets binnen Ayurveda zijn, maar dat hoeft niet. Het maakt niet alleen en zozeer uit wat je in je lichaam stopt aan gezonde voeding en preparaten, uiteindelijk gaat het om wat er in je bovenkamers afspeelt.'