Mijn Ayurveda: 'Er moest blijkbaar heel wat loskomen uit mijn systeem'
Interview, Ayurveda
Na een veeleisende carrière binnen de Westerse geneeskunde besloot Jessica (33) het roer om te gooien. In 2019 dook ze in de leer van yoga en Ayurveda en ze is net terug van een diepgaande Ayurvedische detox in India.
Routines & Remedies
Wat betekent Ayurveda voor jou?
'Leven in harmonie met de natuur. Met de natuur binnen in ons en buiten ons. Je wordt geboren met een geboorteconstitutie (prakruti), dat is je ware natuur. In de loop van het leven ontwikkel je disbalansen (vikruti). Ayurveda kan je helpen om dit weer in balans te brengen, dichter bij jouw natuur. De natuur om ons heen verandert steeds weer. In de lente ontdooit het ijs en komt alles tot bloei, in de zomer is het warm en in de herfst waait het veel en vallen de bladeren van de bomen. Wanneer we met de seizoenen leven zullen we minder disbalans ervaren in het leven. Misschien merk je zelf al dat je in de winter meer trek hebt in warme soepen terwijl je in de zomer graag zwemt in koel water en watermeloen eet. Onbewust leef je waarschijnlijk al heel Ayurvedisch!’
Hoe en wanneer heb je het ontdekt? En hoe lang ‘beoefen’ je het nu?
'In 2015 deed ik een yoga teacher training in Costa Rica. Ik denk dat ik toen voor het eerst met Ayurveda in aanraking kwam. In 2019 maakte ik vervolgens een reis door Sri Lanka waar ik toen een week naar een Ayurvedische kliniek ben geweest. Daarna ben ik gestart met de 4-jarige studie tot Ayurveda Practitioner.’
Snappen de mensen om je heen Ayurveda of wat je (ermee) doet?
'Eh, soms? Haha. Ik denk dat het voor veel mensen een beetje vaag is. De Sanskriet woorden maken het soms helaas minder toegankelijk. Zeker voor mensen die niet al bezig zijn met yoga of spiritualiteit. Dat vind ik jammer, want het is echt voor iedereen. Meditatie kan betekenen dat je met gekruiste benen op een meditatiekussen gaat zitten, maar het kan ook betekenen dat je een wandeling gaat maken of gaat schilderen, dit is voor iedereen anders. De guru van een van mijn leraren was een boer. Hij mediteerde niet door op een kussen te zitten, maar was toch verlicht. Dit is wat ik mensen zou willen meegeven. Ayurveda geeft richtlijnen, maar je hoeft niet vegetarisch te eten en elke dag twee uur te mediteren om ayurvedisch te leven.’
Hoe past Ayurveda in jouw dagelijkse routines? Hoe ziet dat eruit?
'Het belangrijkste voor mij is regelmaat. Ik sta om 6 uur op en ga om 9 uur naar bed. Ik eet 3 verse (warme) maaltijden per dag, (een klein) ontbijt om 8 uur, lunch rond 12 en avondeten staat om 5 uur klaar. Ik ben niet perfect en in hectische tijden staat er wel eens twee keer per week friet op het menu, gaat ‘s ochtends om 6 uur direct de laptop open om te werken en scroll ik twee uur op een dag door Instagram. Wanneer ik merk dat ik ‘off-track’ ben geraakt en stress of andere klachten ervaar, dan probeer ik weer terug te keren naar die fijne basis. De rest van de routines volgen dan vaak vanzelf.'
Wat is jouw ochtendroutine?
‘Ik probeer op te staan net voordat onze dochter wakker wordt, rond 6 uur. Dan ga ik naar het toilet, poets mijn tanden, drink een groot glas warm water en doe wat yoga-houdingen, pranayama en meditatie (net wat er die dag past, want dat is elke dag anders in ons gezin). Dan is het tijd om me in te smeren met olie (abhyanga), te douchen en te ontbijten.’
Waar heeft het je mee geholpen? Iets groots?
'Sinds mijn tienertijd had ik last van maagklachten en het prikkelbare darm syndroom (PDS) volgde niet veel later. Voor mijn maag kreeg ik medicatie en voor PDS een dieetlijst. Door Ayurveda slik ik geen medicatie meer en heb ook geen PDS meer. Maar het belangrijkste is misschien wel het vertrouwen dat Ayurveda mij heeft gegeven; in mijn lichaam, het leven en het universum. Dat heeft me vooral tijdens de zwangerschap, geboorte en de periode daarna veel geholpen.’
Wat is de allerbelangrijkste of grootste verandering geweest als het aankomt op je welzijn?
'Zo'n 8 jaar geleden zag mijn leven er heel anders uit. Ik werkte toen in de gezondheidszorg, draaide lange diensten en sliep en at daar vaak. Mijn leven speelde zich af in het ziekenhuis, ik ervaarde veel stress en ik had geen idee wat ik wilde in het leven. Nu woon ik met mijn gezin in het mooie Zweden, heb de liefste mensen om me heen en werk parttime. Dit illustreert voor mij ook heel mooi dat Ayurveda geen quick-fix is. Veranderen kost tijd en kleine veranderingen zijn ook veranderingen. Als je de kleine veranderingen vol blijft houden dan kan je leven er over een paar jaar heel anders uitzien.’
En welke guideline(s) sla je graag in de wind of vind je moeilijker om te integreren in je leven?
'Ik ben vrij creatief met de guidelines (lacht). Ayurveda komt uit (het vaak warme) India en ik leef in Zweden met vier prachtige, maar ook koude seizoenen. Opstaan voor de zon opkomt doe ik dus niet, in de winter komt de zon pas om 9 uur op en in de zomer al om 03:30. Daarnaast heb ik in de koude winters vaak behoefte aan wat zwaardere maaltijden dan Ayurveda voorschrijft. Ik geloof dat er veel wijsheid zit in alle eeuwenoude geneeswijzen en culturen en probeer de rode draad daarin te vinden. Hoe kan ik het toepassen op mijn leven in deze moderne tijd in het klimaat waarin ik leef.'
Mijn Specerijen
Wat is je favoriete Ayurvedische recept (met specerijen) of go-to ingrediënt?
'Mijn favoriete recept is palak paneer! Ik hou van allerlei keukens over de hele wereld. Ik wil wel benadrukken dat ayurvedisch eten niet betekent dat je Indiaas moet eten. In de Nederlandse keuken gebruiken we bijvoorbeeld nootmuskaat op de sperziebonen, wat ook heel Ayurvedisch is!’
Waar koop je je specerijen?
'Voornamelijk bij Pit & Pit. Wij gebruiken thuis zoveel specerijen dat de kleine potjes uit de supermarkt zo op zijn en hier kan je ze in grotere hoeveelheden kopen. Ik koop graag de niet-gemalen variant en maal ze dan zelf thuis in een kruidenmaler.’
Wat heeft Ayurveda je geleerd over specerijen?
'Naast dat het een heerlijke smaak aan eten geeft ook een belangrijke functie heeft: helpen met het verteren van het eten. ‘Je bent wat je verteert’ zeggen we dan ook wel in de Ayurveda.’
Wat is je favoriete specerij en waarom?
'Als je de specerijenlade zou zien in mijn keuken zou je begrijpen waarom ik echt niet kan kiezen! Maar de basis is voor mij: kaneel, kardemom, komijn, koriander, venkel, tijm, mosterdzaad, en een Garam Masala en curry kruidenmix. Dat zijn ook de specerijen die ik meeneem als ik op vakantie ga.’
Zijn er bepaalde supplementen, kruiden, specerijen of tincturen/tonics die je regelmatig gebruikt voor je eigen welzijn?
'Ik ben dol op Ayurvedische kruiden en supplementen die helpen omgaan met stress zoals Ashwagandha en Brahmi. Maar ook hier: je hoeft niet de Indiase kruiden en supplementen te gebruiken. In Europa vind je bijvoorbeeld kamille, oregano en basilicum die ook stressverlagend werken.’
'Door mijn dochter van twee mee te nemen in mijn routines vind ik de ruimte om ze ook daadwerkelijk te doen'
Tips & Triphala
Waarom denk je dat Ayurveda zo waardevol is in het moderne leven van vandaag?
'We zijn zo ver weg bij de natuur, zowel de natuur in onszelf als die daarbuiten. We leven voornamelijk in steden waarin we niet meer omringd worden door (wilde) natuur en we leven vaak een hectische levensstijl die veel disbalansen met zich meebrengt. En ook al leven we in een technologisch geavanceerd tijdperk, we zijn nog steeds onderdeel van de natuur. Ayurveda is voor mij de fijnste manier om die verbinding met de natuur te versterken.’
Wat is de eerste of gemakkelijkste stap om meer ayurvedisch te leven?
'Ik hou van alles dat met eten te maken heeft, dus voor mij was voeding de leukste en daarmee makkelijkste stap. Daarmee kwam automatisch ook de routine in maaltijden en dagindeling en zo ging het verder. Wat brengt jou joy en peace? Voeding, yoga, massage? Start daar!’
Een Ayurvedische tip om te ontspannen en jezelf in de watten te leggen?
'Mezelf met olie insmeren en in bad gaan, een yogales (yin, restorative of yoga nidra), een boek lezen, kopje thee met vriendinnen, knuffelen met mijn geliefden.’
Gaat Ayurveda goed samen met het ouderschap? Hoe werkt dat met kinderen?
'Voor mij is het heel belangrijk dat Ayurveda niet nog een item op mijn to-do lijst wordt. Met werk, kinderen en een emigratie staat er namelijk al genoeg op. Ik stel mezelf dan ook de vraag: ‘Wat brengt mij peace en joy?’ Door mijn dochter van twee mee te nemen in mijn routines vind ik de ruimte om ze ook daadwerkelijk te doen. Ze helpt me met koken, we doen samen yoga, we smeren ons samen in met olie en we drinken samen kopjes kruidenthee. Ik neem haar mee in mijn dag waardoor ik de tijd heb om de ayurvedische rituelen uit te voeren en zij dit automatisch leert vanaf jonge leeftijd.’
Is er iets in het Ayurvedische spectrum wat je graag nog zou willen doen of proberen en wat je nieuwsgierigheid prikkelt?
‘Het vrijwillig drinken van geklaarde boter (ghee), drie keer per dag kitchari (rijst met mungbonen) eten en klysma’s krijgen. Waarom? Ik heb de afgelopen 4 jaar te maken gehad met meerdere grote ‘life events’ en dat uitte zich bij mij in neerslachtige gevoelens, stress en weinig energie. Daarom besloot ik de super intense Ayurvedische detox (panchakarma) te doen. Deze brengt de doshas vata, pitta en kapha weer in balans, zodat je weer dichter bij je natuur, je aangeboren constitutie (prakruti) komt. Het was intens. Ik heb me in India doodziek gevoeld, veel gehuild, en veel tijd doorgebracht op de keramische meditatieplek (het toilet). En ook bij thuiskomst heb ik me nog maanden ziek gevoeld. Ik probeer er nu maar positief naar te kijken: er moest blijkbaar heel wat loskomen uit mijn systeem en het ‘ziek’ voelen nodigde me uit om te rusten en dingen in mezelf aan te kijken.’
Meer weten over Panchakarma en wat het voor je kan doen? Spice Girl Eva praat er hier over met haar teacher en Ayurvedisch dokter in India.
Vertel! Wat is jouw top 3 Ayurvedische tips die voor jou goed werken of hebben gewerkt?
- Olie massage (Abhyanga): in de ochtend warme sesamolie op mijn lichaam smeren voor het douchen. Dit kost je slechts 5 minuten - I promise! Wat het mij oplevert: ik kom erdoor in mijn lichaam, voel me meer ‘geaard’ én ik voel dat ik de wereld beter aankan. Alsof er een beschermlaagje om me heen zit.
- Lunch de grootste maaltijd van de dag maken in plaats van de avondmaaltijd. Hierdoor heb ik gedurende de dag meer energie en snack ik niet tussendoor.
- Ademen! Ik merk dat als ik gefocust bezig ben of stress voel, ik voor korte tijd mijn adem vastzet of oppervlakkig adem. Door ademhalingsoefeningen (pranayama) ben ik me gedurende de dag meer bewust hiervan. Prana betekent levensenergie, niet zo gek dus dat als ik me vaker op de dag focus op mijn ademhaling, ik me energieker voel.
Andere Ayurvedische bronnen die je kunt aanraden?
- Documentaire ter ontspanning: The doctor from India (via Vimeo)
- Leren over Ayurveda? Kijk de webinars van Dr. Vasant Lad via AyurPrana
En natuurlijk kunnen kookboeken niet ontbreken op dit lijstje (alle kookboeken hieronder bevatten ook informatie over Ayurveda):
- Holy happy belly - Bianca Fabrie (er bestaat een lente-zomer en een herfst-winter boek, dit zijn de meest toegankelijke kookboeken over Ayurveda met ook veel moderne recepten zoals pasta, vegetarisch)
- What to eat for how you feel - Divya Alter (traditionele en moderne recepten zoals risotto, vegetarisch)
- East by West - Jasmine Hemsley (traditionele en moderne recepten, vlees/vis/vegetarisch)
- Eat Feel Fresh - Sahara Rose (traditionele en moderne recepten zoals smoothie bowls, vegan)
Meer weten over Jessica en haar ervaringen met Ayurveda?
‘Ik ben vastbesloten meer te gaan delen over alles dat ik de afgelopen jaren heb geleerd tijdens mijn reizen en opleidingen, dus houdt mijn Instagram in de gaten als je geïnteresseerd bent.’
