Mijn Ayurveda: 'Ik geloof in de oplossingen zoeken op een dieper niveau'
Interview, Ayurveda
Anne Schouten weet haar scherpe intellect moeiteloos te combineren met haar spirituele en kunstzinnige kijk op de wereld. Ze hoopt de wereld zo een beetje mooier te kleuren en de natuurlijke balans te herstellen.
Routines & Remedies
Wat betekent Ayurveda voor jou?
'Ayurveda is voor mij vooral een levensfilosofie en een leer om balans aan te brengen in je leven, op alle fronten. Hoewel het eerst vooral leek te gaan om eten, wat er wel of niet goed voor je werkt en wat voor 'type' je bent, leer ik de laatste tijd steeds meer hoeveel je Ayurvedische waarheden en tips kunt inzetten om fysiek, metaal en emotioneel de verbinding te vinden met elkaar.'
Hoe en wanneer heb je het ontdekt? En hoe lang ‘beoefen’ je het nu?
'Jaren geleden kwam ik ermee in aanraking door mijn moeder. Nieuwsgierig als ik ben, deed ik meteen zo'n online dosha-test. Ik vond het een fijne bevestiging van dingen die 'niet aan te raden' waren voor mijn dosha, want dat waren precies de dingen die ik toch al niet erg lekker vond of weinig at. Maar bijvoorbeeld ook dat warm eten beter voor mij zou zijn. Aangezien ik zoveel jaar geleden eigenlijk geen noodzaak voelde, beoefende ik het vrij matig en waren het meer leuke weetjes. Maar de laatste drie jaar ben ik er veel bewuster mee bezig, ook buiten voeding om. Als ik er nu op terugkijk, zie ik ook dat hoe meer je algeheel in balans bent, hoe makkelijker je alles (af en toe) kunt eten zonder daar last van te hebben. Je ervaart een flow zonder daar echt over na te denken. Maar voor nu voelt het goed om heel bewust bepaalde richtlijnen te volgen om de juiste balans te vinden en te doen wat voor mij goed is.'
Snappen de mensen om je heen Ayurveda of wat je (ermee) doet?
'Op zich wel, al denk ik dat het voor veel mensen toch nog een 'ver van mijn bed show' blijft. Zodra ik vertel over hoe goed ik me voel door bepaalde ochtendroutines erop na te houden, wekt dat wel nieuwsgierigheid. Maar ik denk dat het kruiden-en specerijenaspect nog iets te 'Indiaas' voelt voor mensen.'
Hoe past Ayurveda in jouw dagelijkse routines? Wat is je ochtendroutine?
'Mijn ochtendroutine bestaat uit vroeg opstaan (voor zeven uur), tong schrapen, oil pulling, mijn gezicht wassen en wakker maken, abhyanga (soms alleen hart en polsen, maar het liefst mijn hele lijf), beweging (wandelen met de hond en daarna nog wat stretching/yoga, sun salutations of een andere sport), tien minuten ademhalen en deze maand overnight geweekte fenegriekzaadjes koken en dan thee maken met gember, kurkuma en limoen en schrijven. Als een echt avondmens had ik altijd weerstand om deze ochtendroutines te beginnen, maar nu heb ik er zoveel baat bij om mijn dag zo te beginnen. Ik kan eerst dingen voor mezelf doen voordat de dag begint. Muziek opzetten, bewegen, rustig aan... dat geeft me echt een goede start van de dag en het voelt dan ook al 'accomplished'. Dat is heel anders dan gehaast ergens naartoe te moeten rennen.'
Waar heeft het je mee geholpen? Iets groots?
'Ik heb meer rust en regelmaat gevonden en voel meer energie. Dit komt omdat ik heb geleerd over de verschillende dagdelen, de 'Ayurvedische' klok en energiecycli door de dag heen. Ik merk bijvoorbeeld heel sterk dat de Kapha-fase tot tien uur 's avonds duurt en als ik dan niet naar bed ga, heeft dat consequenties voor de Pitta-fase die daarop volgt. Dan leef ik weer helemaal op waardoor het moeilijker wordt om te gaan slapen. En zo is het ook in de ochtend met opstaan. Daarnaast heeft het ook heel erg geholpen met zelfreflectie. Als Pitta-Vata type ben ik erg vurig, ondernemend en een go-getter (Pitta), maar ook dromerig, snel en bewegelijk (Vata). Hoewel ik eigenlijk weerstand voel bij routines (want saai), laat het me wel veel meer geaard voelen. Ik gebruik mijn ochtendroutine als sterke leidraad, maar mag van mezelf hier best van afwijken of mee variëren, binnen bepaalde lijnen.'
Wat is de belangrijkste of grootste verandering geweest als het aankomt op je welzijn?
'Dat zit 'm in de bewustwording over mijn eigen welzijn (again, in elke opzicht) om zo de disbalans te lokaliseren en dit te kunnen balanceren of transformeren met whatever tool daarvoor nodig is. Het leren luisteren naar je eigen lichaam en wat deze je geeft als boodschap. Ik geloof ook heel erg in de oplossingen zoeken op een dieper niveau. Want wat als je niet kunt stoppen met roken of constant zoveel behoefte hebt aan suiker? Graaf dan dieper naar emotionele stressfactoren. Als je het niet bij de wortels aanpakt, dan worden we in onze maatschappij al snel afgescheept met wat medicijnen of kortetermijnoplossingen, waardoor dingen altijd weer terug komen. Ayurveda heeft hier hele mooie handvatten voor. Ook geloof ik veel meer in de kracht van kruiden als medicijn omdat ik het zelf heb ervaren en liever puur natuur leef. Daarnaast is het wel fijn dat ze tegenwoordig met wetenschappelijk onderzoek aantonen dat afgemeten kruiden net zo goed werken als antibiotica (wat uiteindelijk vaak rommel is dat je in je lichaam stopt).'
'Wat betreft Ayurveda was er voor mij een duidelijk omslagpunt. Voorheen vond ik het te veel 'regeltjes' en routine en voelde het als een strafkamp, maar nu voelt het echt als iets wat ik voor mezelf doe, wat ik mezelf cadeau geef. Dan krijgt het ineens een heel andere uitwerking. Ik geloof ook dat je je niet te veel moet vastbijten in het perfect willen nastreven van deze regels, maar het juist eigen kan maken en moet uitvogelen wat bij jou past. Mediteren hoeft niet tien minuten stilzitten te zijn. Als je maar iets doet voor jezelf om jouw batterij op te laden.'
En welke guideline(s) sla je graag in de wind of vind je moeilijker om te integreren in je leven?
'Hoewel ik het liefst warm eet, houd ik er echt van om dit met iets kouds te combineren. Dit doe ik ook vaak met mijn ontbijt: havermout of bananenpannenkoeken met wat yoghurt erop. Als een soort slagroom op mijn toetje! Koffie vind ik ook lastig om te laten staan. Ik kan prima zonder, maar geniet echt intens van een cappuccino en schrijven in bed, first thing in the morning. Oh, én een ijsje halen in de zomer na het eten…. Ook not done eigenlijk, maar wel lekker!'
Mijn Specerijen
Wat is je favoriete Ayurvedische recept (met specerijen) of go-to ingredient?
'Kitchari verveelt mij nooit, maar ik maak tegenwoordig vaak mungbonenpannenkoeken. Ik had zoveel mungbonen geweekt dat ik daar op een gegeven moment creatief mee werd en er dus brood en pannenkoeken mee ging maken. Het is heel simpel! Mix de geweekte bonen, rijstmeel en specerijen (komijn, koriander, venkel, gember, kurkuma) met een beetje water. Blenden en bakken! Daar bovenop doe ik vaak geroosterde groenten gebakken in specerijen en een beetje aftoppen met kokosyoghurt en verse koriander.'
Waar koop je je specerijen?
'Op de Albert Cuyp markt, de Van der Pek markt, of de Toko. Eigenlijk een beetje overal en nergens.'
Wat heeft Ayurveda je geleerd over specerijen?
'Dat ze allemaal hun helende kracht hebben, hoe ze in te zetten en wanneer. Het meest nuttige vind ik het verschil tussen verkoelende en verhittende specerijen. Het is gewoon heel handig om te weten wanneer je beter wel of geen pepers kunt eten. Alhoewel dit waarschijnlijk voor mij geldt omdat ik eerder teveel vuur in me heb dan te weinig.'
Wat is je favoriete specerij en waarom?
'Dit verandert steeds. Het was eerst komijn, toen kaneel, nu koriander… Waarom? Komijn trok me een bepaalde periode qua smaak heel erg aan. Kaneel, heerlijk en verwarmend in de winter (gestoofde appels met kaneel, kardemom, kruidnagel, rozijnen, oatmeal - yummie). Nu vooral koriander omdat ik te veel pitta (vuur) heb, en dit werkt verkoelend.'
Zijn er bepaalde supplementen, kruiden, specerijen of tincturen/tonics die je regelmatig gebruikt voor je eigen welzijn?
'Geweekt fenegriekzaad (met gember, kurkuma en citroen) heb ik een tijd lang gebruikt op aanraden van een Ayurvedische therapeut omdat ik vocht vasthield. Dit werkte super goed! Daarnaast heb ik ook allerlei remedies gevolgd uit het Ayurvedisch arsenaal zoals Brahmi, Ashwagandha, Punarnava en Triphala. Maar dit ging om een bepaalde periode van zo'n drie weken, om mezelf weer even bij te sturen, en wederom op aanraden van dezelfde therapeut. De meeste remedies moet je niet te lang gebruiken omdat ze dan hun kracht verliezen.'
Over panchakarma...
Na deze behandeling ondervond ik nog eens extra dat het zo belangrijk is om de signalen van je eigen lichaam serieus te nemen. Iedere dag is namelijk anders en elke dag zijn je doshas (Vata, Pitta, Kapha) ook net weer anders. Voor iedereen is dit uniek. Alles heeft ook invloed op deze interne-externe balans: van het weer tot aan de stress op je werk of je emotionele gesteldheid. Dus check regelmatig in bij jezelf en voel wat je nodig hebt op dat moment. De ene persoon is namelijk gebaat bij koffie (verhittend drankje), terwijl de ander juist baat heeft bij iets verkoelends met munt.'
Meer weten over panchakarma en wat het voor je kan doen? Spice Girl Eva praat er hier over met haar teacher en Ayurvedisch dokter in India.
'Het meest nuttige vind ik het verschil tussen verkoelende en verhittende specerijen. Het is heel handig om te weten wanneer je beter wel of geen pepers kunt eten'
Tips & Triphala
Waarom denk je dat Ayurveda zo waardevol is in het moderne leven van vandaag?
'Ik denk dat Ayurveda de balans tussen mens en natuur weer kan herstellen. Door het moderne leven staan we hier zo ver van af waardoor de meeste mensen te maken krijgen met disbalans, burnout, ziekte en noem het maar op. Door middel van Ayurveda kunnen we leren om de rust terug te vinden in de chaos en de natuur ons te laten helen, met al haar mooie kruiden, cyclussen en wijsheden. Daarnaast geloof ik ook dat als we beter voor onszelf gaan zorgen, we dan ook beter voor elkaar en voor de natuur zullen gaan zorgen.'
Wat is de eerste of gemakkelijkste stap om meer ayurvedisch te leren leven?
'De eerste stap is om een open mind te hebben. Jezelf open te stellen voorwijsheden die al meer dan vijfduizend jaar oud zijn en eens iets anders te proberen of aan te horen. Het gaat hier namelijk niet om een ketodieet of intermittent fasting, vooral trends van de laatste tijd, maar om een levensstijl die zich al zoveel jaren bewezen heeft en mensen helpt genezen. De gemakkelijkste eerste stap zou zijn om eens een dosha-test op internet te doen en je open te stellen voor de informatie die je krijgt, om zo te kunnen reflecteren op jezelf en waar nodig eens te kijken of de voorgestelde veranderingen voor je kunnen werken.'
Is er iets in het Ayurvedische spectrum wat je graag nog zou willen doen of proberen of wat je nieuwsgierigheid prikkelt?
'Ik denk dat ik het Ayurvedische spectrum best wel uitgeprobeerd heb en blijf er steeds meer dichtbij. Waar ik eerst namelijk af en toe aanhaakte, maar het daarna ook weer losliet, merk ik dat het nu dagelijks bij me blijft. Ook de panchakarma maakte een mooie indruk. Het liefst zou ik dit elk jaar doen, maar deze keer dan wel in India.'
Meer weten en zien van Anne?
Website - Instagram - A Thought For Breakfast