Specerijen tegen de "gassy" side-effects van peulvruchten
Mexico, India en kriskras door het Midden-Oosten. Daar weten ze het allang: kook bonen en peulvruchten áltijd met flink wat specerijen, anders krijg je last van... *fart*. Dat dus.
Ze staan daarom ook wel bekend als "musical fruit" - zo charming. Ze zijn klein en rond, maar kunnen alsnog smelly ontploffingen veroorzaken van binnen. Tenzij je de juiste specerijen meekookt, want dat maakt een groot verschil. Warme specerijen zoals chili's, mosterdzaad, zwarte peper, gember, komijn en fenegriek stimuleren de bloedtoevoer naar de maag en brengen de verkoelende, droge eigenschappen van bonen in evenwicht. Maar, kies je specerijen ook vooral uit naar dosha en seizoen.
Gouden trio
Een beroemd spice-trio om peulvruchten mee te koken is asafoetida (hing) + kurkuma + gember.
- Kurkuma helpt eiwitten af te breken tijdens het spijsverteringsproces en stimuleert de bloedtoevoer naar de maag en darmen.
- Gember geeft je vertering een kickstart. Het stimuleert de eetlust en laat de spijsverteringssappen stromen.
- Asafoetida is dé specerij om te voorkomen dat je opgeblazen en super gassy wordt van peulvruchten en bonen en daarmee ook onmisbaar voor Vata types. Deze spice kan echter te heet en olieachtig zijn voor Pitta types, dus let op symptomen van te veel vuur (huidonzuiverheden, ontstekingen, stinkend zweet, perfectionisme, snel boos of geïrriteerd, hyper kritisch, rode ogen, maagzuur/zweer, acid reflux en migraine).
Zoet + zuur
“As is the outer, so is the inner” zegt Ayurveda. Peulvruchten zijn droog (kauw maar eens op een enkele boon, gortdroog) en hebben dus ook een uitdrogende werking op je lichaam. Dit is prima voor Kapha types, maar minder voor Pitta’s en ronduit nadelig voor Vata types die al droog genoeg zijn van zichzelf. Zuur en zoet trekt water aan, waardoor je gehydrateerd blijft. Kook peulvruchten daarom met zeewier zoals kombu en voeg een beetje limoen- of citroensap of azijn toe. En drink altijd wat thee of warm water on the side.
Een van de beste proteïnen in de peulvruchtschappen is Urad Dal omdat het echt fysieke ‘bulk’ creëert aka spiermassa en kracht - te vinden in elke (Indiase of Pakistaanse) toko. Kook deze in de pan samen met de specerijen en wat ghee of olie, want ze zijn behoorlijk moeilijk te verteren. Vooral Vata's hebben moeite met het verteren van peulvruchten, vanwege hun zwakkere vertering.
Kurkuma helpt eiwitten af te breken tijdens het spijsverteringsproces
Peulvruchten per dosha
Zie hieronder per mind-body type welke peulvruchten en bonen het beste (te verteren) zijn.
VATA
- Rode linzen
- Mungbonen (gele split)
- Tofu
- Urad Dal
PITTA
- Adzuki bonen
- Zwarte bonen
- Zwarte ogen bonen
- Kikkererwten
- Kidney bonen
- Linzen
- Limabonen
- Mungbonen
- Mung Dal
- Kievitsbonen
- Gespleten erwten
- Sojabonen
- Tofu
- Tempeh
KAPHA
- Adzuki bonen
- Zwarte bonen
- Zwarte ogen bonen
- Kikkererwten
- Linzen
- Limabonen
- Mungbonen
- Mung Dal
- Marine bonen
- Kievitsbonen
- Gespleten erwten
- Tempeh
- Tofu (warm)
- Toor Dal
- Witte bonen
