Aloo Tikki (Aardappelburger)
Chaat masala • Amchoor • Komijn • Fenegriekblad • Kashmiri chili • Kurkuma
Ik was nooit een burgerfan, tot ik deze Indiase no-burger - want technisch meer aardappelkoekje dan burger - proefde en nu niks anders meer wil.
Aloo is het woord voor aardappel in Hindi en tikki betekent burger. Dit is dus een aardappelburger op z’n Indiaas. Vaak worden ze gegeten zonder brood, als vier-uurtje: een pittige snack om de mierzoete chai mee uit te balanceren.
Mijn eerste aloo tikki at ik op een drukke markt in Delhi; de tikki was bedolven onder de groene koriander-muntchutney, een donkerbruine tamarindesaus, dahi (yoghurt) en verschillende Indiase chipjes gemaakt van linzen -voor dat extra krokante mondgevoel. Later leerde ik dat dit aloo tikki chaat heet. Chaat verdient zijn eigen artikel, maar in het kort is het een snack-stijl met een ‘starchy base’ zoals een samosa, aloo tikki of een linzen vada bijvoorbeeld, en daaroverheen bouw je een compleet smaakpalet: zoet, zuur, spicy, krokant, romig. Alles komt aan bod, in één hap. De Michelangelo onder de snacks. Ga het proeven. En ga het zelf maken!
Spice wise zijn er een paar belangrijke componenten die wat extra uitleg verdienen. Chaat masala om te beginnen, want grote kans dat je deze niet kent. Beschouw dit poedertje als het Indiase antwoord op aromat. Kruidenzout met kick. Het is een mengsel van gedroogde groene mango, komijn, koriander, zwart zout (funky, ruikt naar zwavel), asafoetida en chili. Dankzij het zout en het mango-zuurtje werkt het als een tiet op warme aardappels en in koude salades met komkommer.
Amchoor zit eigenlijk al in de chaat masala. Maar een beetje meer kan geen kwaad. Amchoor is gedroogde, en fijngemalen groene - onrijpe - mango. Het geeft zuur aan een gerecht zonder het waterig te maken (denk maar aan een salade waar je teveel azijn of citroensap overgooit: die wordt slap en nat). Want voor stevige tikki’s willen we liever zo min mogelijk vocht toevoegen. Daarom poffen we de aardappels in dit recept. Zo blijven ze zo droog mogelijk.
Tot slot is methi leuk om in huis te halen. Hoeft niet hoor. Met alleen verse koriander is dit nog steeds een heerlijk recept. Methi, Hindi voor gedroogde fenegriekblaadjes, geeft de aloo tikki zijn volwassensmaak. Methi is moeilijk te beschrijven, het is elegant, bitter en aromatisch en weet gerechten die te rijk zijn en een beetje uit de bocht vliegen, op te vangen in zijn vangrail van smaak. Je koopt het bij een Indiase toko. Probeer het ook eens te mengen door een brooddeeg of maak aloo methi met mosterdzaadjes, kurkuma én methi.
Tip: als de aloo tikki uit elkaar valt kun je wat wit brood gedoopt in melk toevoegen aan de burgers, net zoals bij een gehaktbal.
Ingredienten
4 grote kruimige aardappels
Specerijen
2 tl fenegriekblad (methi)
1/2 tl kurkuma
1 tl chaat masala
2 tl komijnzaad, geroosterd en gemalen
1/2 tl amchoor (gedroogde groene mango)
1 1/2 tl Kashmiri chili (kan vervangen worden door pikant paprikapoeder)
En verder
1 rode ui, gesnipperd
1 duimlengte gember, fijngehakt
3 el geroosterde ongezouten pinda’s, grofgehakt
1 groene chili, fijngehakt
1/2 bosje verse koriander, fijngehakt (ook de stelen, niet weggooien!)
Zonnebloemolie, om te bakken
Extra
aluminiumfolie